newsletter #6
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022
ΕπιτροπΗ ΕποπτεΙας και ΕλΕγχου ΠαιγνΙων
BLUE #304875 GREEN #
Η δυνατότητα άντλησης πρόσθετων εσόδων από τον τουρισμό, σκοπός της έρευνας της ΕΕΕΠ για το επίγειο δίκτυο παιγνίων
Παίξτε υπεύθυνα και με ασφάλεια
10
12
Αποστολή της ΕΕΕΠ στο Λάς Βέγκας για την εξέταση επι τόπου του τρόπου λειτουργίας των IRC
04
08
06
Ρύθμιση της αγοράς παιγνίων Στόχος του ρυθμιστικού έργου της Ε.Ε.Ε.Π. είναι η κατάρτιση του θεσμικού πλαισίου και η θέσπιση προδιαγραφών, διασφαλίζοντας ότι τόσο τα τυχερά όσο και τα επιτρεπόμενα τεχνικά-ψυχαγωγικά παίγνια, οργανώνονται και διεξάγονται με διαφανή και αδιάβλητο τρόπο και δεν εκτρέπονται σε παράνομη εκμετάλλευση και αισχροκέρδεια, προκειμένου να προστατεύονται τα συμφέροντα των πολιτών και του δημοσίου. Ενημερωθείτε στο https://www.gamingcommission.gov.gr
Με εισήγηση της ΕΕΕΠ η θεσμοθέτηση του EuroJackpot στην Ελλάδα
Συμμετοχή της ΕΕΕΠ σε διεθνές συνέδριο στο Όσλο της Νορβηγίας
Βασικά Μεγέθη Οκταμήνου (Ιαν – Αυγ.) της Αγοράς Τυχερών Παιγνίων
05
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2022 / newsletter #6
Οι φορείς της αγοράς και, πιο συγκεκριμένα, οι εποπτευόμενοι από την ΕΕΕΠ πάροχοι τυχερών παιγνίων, επηρεασμένοι ίσως από αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος, παρουσιάζουν πολλές φορές ανησυχία απέναντι στις πρωτοβουλίες που αναπτύσσει η Αρχή ή η Πολιτεία ευρύτερα, σχετικά με την διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ της αγοράς, φοβούμενοι ότι οι «όροι του παιχνιδιού» μπορεί να μεταβληθούν αιφνιδιαστικά σε βάρος τους.
Η διοίκηση και τα στελέχη της ΕΕΕΠ, δεν αντιμετωπίζουν την αγορά των παιγνίων με βάση μία στενή προσέγγιση είσπραξης δημοσίων εσόδων και ορθής εφαρμογής των ρυθμίσεων που ισχύουν, αλλά ολιστικά, θέλοντας να δώσουν αξία στο σύνολο του κλάδου.
Το γεγονός αυτό ήρθε να επιβεβαιώσει η πρωτοβουλία της ΕΕΕΠ να αναθέσει σε μεγάλο ελεγκτικό οίκο μία έρευνα κατ’ αρχήν οικονομικής αξιολόγησης της δυνατότητας άντλησης πρόσθετων εσόδων για το επίγειο δίκτυο των παιγνίων από το σημαντικό τουριστικό ρεύμα της χώρας μας. Η ΕΕΕΠ εξέδωσε ειδικό Δελτίο Τύπου για αυτό το ζήτημα (εδώ). Η διοίκηση και τα στελέχη της ΕΕΕΠ, δεν αντιμετωπίζουν την αγορά των παιγνίων με βάση μία στενή προσέγγιση είσπραξης δημοσίων εσόδων και ορθής εφαρμογής των ρυθμίσεων που ισχύουν, αλλά ολιστικά, θέλοντας να δώσουν αξία στο σύνολο του κλάδου. Η αγορά των τυχερών παιγνίων όχι μόνο ενισχύει το ΑΕΠ της χώρας και την αύξηση της απασχόλησης, αλλά εντάσσεται στο νόμιμο δίκτυο, ενισχύοντας, το ασφαλές και υπεύθυνο παιχνίδι και τον περιορισμό της παραβατικότητας. Η διοίκηση της ΕΕΕΠ θέλει να γνωρίζει σε βάθος τις τάσεις που διαμορφώνονται με απώτερο σκοπό να ερευνήσει όλες τις πτυχές τους και να αντιμετωπίσει τις πραγματικές προκλήσεις της αγοράς. Μία σαφής αρνητική τάση αποτελεί η συρρίκνωση των μεριδίων της αγοράς για το επίγειο δίκτυο, δηλαδή τα καζίνο και τα πρακτορεία του ΟΠΑΠ. Η τάση αυτή επιδεινώθηκε από την πανδημία και χρειάζεται ενδεχομένως υποστήριξη για να ανακτήσει το προ πανδημίας επίπεδό της. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η συγκεκριμένη μελέτη, παράλληλα με αρκετές άλλες μελέτες και δράσεις. Προς τον σκοπό αυτό, με εκτενή διαβούλευση θα προταθούν λύσεις προς το συμφέρον όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών. Λαμβάνοντας ως δεδομένες τις νομικές και συμβατικές δεσμεύσεις, η ΕΕΕΠ επιδιώκει να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός υγιούς, υπεύθυνου και επιχειρηματικά βιώσιμου περιβάλλοντος στην ομολογουμένως σύνθετη αγορά των τυχερών παιγνίων.
Τα πρακτορεία του ΟΠΑΠ «χτυπήθηκαν» βάναυσα από την κρίση. Η πτώση δεν αφορά μόνο τα έσοδα και τα κέρδη που χάθηκαν στο διάστημα της πανδημίας, αλλά και το ενδεχόμενο το φαινόμενο να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά.
Η ΕΕΕΠ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, θα στηρίζει διαρκώς δράσεις βιωσιμότητας του επίγειου δικτύου, το οποίο παραδοσιακά αποτελεί έναν από τους πλέον κρίσιμους παράγοντες για τον περιορισμό της παράνομης διεξαγωγής και την υπεύθυνη ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια, σε αποδεκτά για το κοινωνικό σύνολο επίπεδα.
07
Σύμφωνα με τα δεδομένα που τηρεί η ΕΕΕΠ, ένα μεγάλο μέρος των πελατών των Πρακτορείων άλλαξε «παικτικές συνήθειες», στρεφόμενο πλέον στα διαδικτυακά παίγνια, καθιστώντας δύσκολη την επαναπροσέλκυσή τους στο επίγειο δίκτυο με συνέπειες στη βιωσιμότητα των Πρακτορείων. Στο πλαίσιο της γενικότερης στρατηγικής της ΕΕΕΠ για τη στήριξη του επίγειου δικτύου, η Αρχή εισηγήθηκε στην Πολιτεία τη θεσμοθέτηση του τυχερού παιχνιδιού Eurojackpot και στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας με θέρμη αυτήν την επιλογή. Η εισήγηση έγινε αποδεκτή από το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο ανέλαβε τη νομοθετική πρωτοβουλία για τη θέσπιση των σχετικών ρυθμίσεων, που πρόσφατα ψηφίστηκαν από τη Βουλή, με ευρεία συναίνεση (ν. 4972/2022 (Α 181)). Το Eurojackpot αποτελεί ένα ευρωπαϊκό αριθμολαχείο που διοργανώνεται από μία διεθνή Κοινοπραξία στην οποία μετέχουν 18 ευρωπαϊκές χώρες και αναμένεται να οδηγήσει ξανά στα Πρακτορεία πελάτες που είχαν απομακρυνθεί με την πανδημία, λόγω των υψηλών κερδών που μοιράζει χωρίς, λόγω της φύσης του ως παιγνίου, να ενέχει σημαντικούς κινδύνους εθισμού ή ανάπτυξης προβληματικής παικτικής συμπεριφοράς. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιλογή του Υπουργείου Οικονομικών, να ρυθμίσει τις προϋποθέσεις διοργάνωσης και διεξαγωγής του Eurojackpot στην Ελλάδα μόνο στο επίγειο δίκτυο (και όχι διαδικτυακά), παρά το ότι κάτι τέτοιο, ενδεχομένως, θα απέδιδε περισσότερα δημόσια έσοδα, εκφεύγει μίας στενά «μονομερούς» προσέγγισης, έχοντας ως στόχο το βέλτιστο κοινωνικό αποτύπωμα για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους του επίγειου δικτύου διεξαγωγής. Η ΕΕΕΠ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, θα στηρίζει διαρκώς δράσεις βιωσιμότητας του επίγειου δικτύου, το οποίο παραδοσιακά αποτελεί έναν από τους πλέον κρίσιμους παράγοντες για τον περιορισμό της παράνομης διεξαγωγής και την υπεύθυνη ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια, σε αποδεκτά για το κοινωνικό σύνολο επίπεδα.
Στην ουσία όμως μέχρι σήμερα έχουμε μόνο «φυτέψει το δέντρο». Για να αποδώσει τους καρπούς του χρειάζεται διαρκή φροντίδα μέχρι να αρχίσει να λειτουργεί και στην πράξη γεγονός που θα αποδείξει και στον πλέον δύσπιστο πως είναι επιτυχής, κερδοφόρα με πολλαπλά οφέλη επένδυση, που θα αναβαθμίσει ουσιαστικά την ελκυστικότητα της Ελλάδας ως χώρα φιλοξενίας υψηλού τουρισμού και υποδοχής μεγάλων επενδύσεων. Η προσέγγιση των επενδυτών, στοχεύει το 80% της επισκεψιμότητας να είναι από τον εισερχόμενο τουρισμό, υψηλών εισοδημάτων, κυρίως από τις χώρες του Μαγκρέμπ, τη Μέση Ανατολή και τη Δυτική Ασία. Βασικοί ανταγωνιστές του IRC της Αθήνας, σε ό,τι αφορά την προσέλκυση των ξένων επισκεπτών, δεν απειλούν κατά συνέπεια τα «παραδοσιακά» ελληνικά ή ευρωπαϊκά καζίνο, αλλά καζίνο διεθνούς χαρακτήρα όπως αυτά του Λάς Βέγκας και του Μακάο. Γίνεται αντιληπτό ότι ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας των IRC δεν είναι συγκρίσιμος με τα παραδοσιακά καζίνο γιατί τόσο οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούν όσο και οι διαδικασίες λειτουργίας που εφαρμόζουν είναι εξαιρετικά αναβαθμισμένες. Η αναβάθμιση σχετίζεται τόσο με την ψυχαγωγική εμπειρία των παιχτών σε επίπεδο τεχνολογικής εξέλιξης, όσο και σε επίπεδο φιλοξενίας και περιορισμών. Για την επίτευξη αυτού του στόχου η ΕΕΕΠ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με την αγορά των καζίνο και τις κατά τόπους ομόλογες αρχές, προκειμένου η ανάγκη για την εποπτεία και τον έλεγχο του Καζίνο να εξισορροπεί αποτελεσματικά με τις συνθήκες και τις απαιτήσεις λειτουργίας του, χωρίς κάτι τέτοιο να διακυβεύει το δημόσιο συμφέρον, οικονομικό και κοινωνικό. Ακολουθώντας σταθερά μία εξωστρεφή πολιτική η ΕΕΕΠ θα πραγματοποιήσει τον Οκτώβριο αποστολή εξειδικευμένων στελεχών της στο Λάς Βέγκας ώστε να εξετάσουν επί του πεδίου τον τρόπο λειτουργίας των IRC, προκειμένου να εντοπιστούν ζητήματα κανονιστικής και τεχνολογικής φύσης, τα οποία μπορούν να μελετηθούν και να αξιολογηθούν σε αυτό το στάδιο, να εντοπιστούν τυχόν προβλήματα και να προταθούν οι κατάλληλες λύσεις για αυτά.
Η επένδυση του Καζίνο στο Ελληνικό, για την επιτυχή εξέλιξη της οποίας η ΕΕΕΠ και τα στελέχη της, αλλά και πλήθος άλλων φορέων και παραγόντων, εργάστηκαν με ένταση και συνέπεια για μεγάλο διάστημα, είναι αναμφίβολα «εμβληματική». Μια επένδυση που ξεπερνά το 1 δις €.
Ακολουθώντας σταθερά μία εξωστρεφή πολιτική η ΕΕΕΠ θα πραγματοποιήσει τον Οκτώβριο αποστολή εξειδικευμένων στελεχών της στο Λάς Βέγκας ώστε να εξετάσουν επί του πεδίου τον τρόπο λειτουργίας των IRC, προκειμένου να εντοπιστούν ζητήματα κανονιστικής και τεχνολογικής φύσης, τα οποία μπορούν να μελετηθούν και να αξιολογηθούν.
09
Στελέχη της ΕΕΕΠ συμμετείχαν στο συνέδριο με τίτλο “13th European Conference on Gambling Studies and Policies – Connecting Differences” που διοργανώθηκε από την European Association for the Study of Gambling – EASG από τις 6 έως τις 9 Σεπτεμβρίου στο Όσλο της Νορβηγίας.
11
Η έρευνα για τα ζητήματα Υπεύθυνου Παιχνιδιού και η συμμετοχή της ΕΕΕΠ στα συγκεκριμένα fora, ήταν, είναι και θα παραμείνει σταθερή επιδίωξη της, με στόχο τη διαμόρφωση αποτελεσματικών πολιτικών για την καταπολέμηση του εθισμού και την προστασία του κοινωνικού συνόλου από τις βλαπτικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η ενασχόληση με τα τυχερά παίγνια.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν πλήθος εισηγήσεων τόσο από εξειδικευμένα στελέχη της αγοράς των παιγνίων και των ρυθμιστικών αρχών όσο και από ερευνητές, εκπροσώπους της πανεπιστημιακής κοινότητας. Οι παγκόσμιες τάσεις και εξελίξεις στον τομέα των τυχερών παιγνίων, τα αποτελέσματα ερευνών σχετικών με τον κλάδο, τα νεότερα δεδομένα για το υπεύθυνο παιχνίδι, ο ρόλος που διαδραματίζει η διαφήμιση στην προβληματική ενασχόληση με τα παίγνια και η ανάπτυξη της τεχνολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης στον κλάδο αυτόν, αλλά και η μελέτη των επιπτώσεων της πανδημίας στη συμμετοχή των γυναικών στα τυχερά παίγνια, αποτέλεσαν μόνο μερικά από τα σημαντικά θέματα που αναπτύχθηκαν. Κατά την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου, η ΕΕΕΠ συμμετείχε στην κλειστή συνάντηση της ομάδας εργασίας «Υπεύθυνο Παιχνίδι», μέλος της οποίας είναι η ΕΕΕΠ από το 2016. Η ομάδα έχει συγκροτηθεί από το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Ρυθμιστικών Αρχών για τα τυχερά παίγνια (GREF) και σκοπός της είναι η συνεχής ανταλλαγή πληροφοριών και η μεταφορά τεχνογνωσίας μεταξύ των στελεχών ομόλογων Αρχών σχετικά με τις πλέον σύγχρονες πρακτικές και τεχνικές προώθησης του Υπεύθυνου Παιχνιδιού. Κεντρική θεματολογία της συνάντησης ήταν η συγκριτική παρουσίαση εργαλείων, τα οποία, με τον υπολογισμό συγκεκριμένων δεικτών, εξετάζουν χαρακτηριστικά κινδύνου ενός παιχνιδιού, σε συνδυασμό με το προφίλ των παικτών, ώστε να προσδιορίσουν κατά πόσο ένας παίκτης έχει υψηλό κίνδυνο να αναπτύξει προβληματική παικτική συμπεριφορά. Η έρευνα για τα ζητήματα Υπεύθυνου Παιχνιδιού και η συμμετοχή της ΕΕΕΠ στα συγκεκριμένα fora, ήταν, είναι και θα παραμείνει σταθερή επιδίωξη της, με στόχο τη διαμόρφωση αποτελεσματικών πολιτικών για την καταπολέμηση του εθισμού και την προστασία του κοινωνικού συνόλου από τις βλαπτικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η ενασχόληση με τα τυχερά παίγνια.
*Τα δεδομένα για το 2022 είναι αυτά που προκύπτουν από τις δηλώσεις των παρόχων τυχερών παιγνίων και είναι πιθανόν να διαφοροποιηθούν με βάση τους ελέγχους που διενεργεί η Ε.Ε.Ε.Π.
Από τον Ιούνιο του 2022 παρουσιάζεται στο Newsletter της ΕΕΕΠ η εξέλιξη ορισμένων βασικών μεγεθών της αγοράς των τυχερών παιγνίων. Σε αυτήν την πληροφόρηση έχουν σημασία τα απόλυτα μεγέθη του τρέχοντος έτους και το μερίδιο αγοράς που καταλαμβάνουν οι διακριτές κατηγορίες τυχερών παιγνίων που διεξάγονται στην χώρα. Ξεχωριστή σημασία, ωστόσο, έχει η συγκρισιμότητα των μεγεθών αυτών προϊόντος του χρόνου, συγκρισιμότητα η οποία και καταδεικνύει τις σχετικές τάσεις. Οι προηγούμενοι πίνακες που δημοσίευσε η Αρχή, εμφάνιζαν τη σύγκριση μεταξύ των αντίστοιχων χρονικών περιόδων του τρέχοντος έτους (2022) και του αμέσως προηγούμενου (2021) που είναι και ο συνήθης τρόπος παρουσίασης ανάλογων καταστάσεων. Όμως, λόγω της πανδημίας, η σύγκριση είναι ατελής. Η τελευταία χρονιά, που είχε την απαιτούμενη «κανονικότητα» ήταν το 2019. Αντίθετα, τόσο το 2020 όσο και το 2021, η διεξαγωγή των τυχερών παιγνίων δεν κύλησε ομαλά δεδομένου ότι για αρκετούς μήνες έκλεισαν λόγω της πανδημίας τα Πρακτορεία της ΟΠΑΠ και τα επίγεια καζίνο. Με βάση την ιδιομορφία αυτή έχει μεγάλη σημασία τα απόλυτα μεγέθη του 2022 να συγκρίνονται και με εκείνα του 2019. Έτσι, μπορεί να εκτιμηθεί σε ποιο βαθμό η αγορά έχει επανέλθει σε εύλογα, βάσει ιστορικών στοιχείων, επίπεδα, αλλά και ποιες μπορεί να είναι οι μόνιμες επιδράσεις της πανδημίας στις επιμέρους αγορές. Για το λόγο αυτό, η Αρχή θα παρέχει στο εξής συγκριτικές πληροφορίες και για έτη 2019 και 2020.
α) 1*,2*,4*: Στα Δικαιώματα περιλαμβάνονται: Συμμετοχή Ε.Δ., Πόρος της Ε.Ε.Ε.Π.. β) 3*: Στα Δικαιώματα Ιπποδρόμου περιλαμβάνονται:Δικαιώματα Φ.Ε.Ε., Λογαριασμός Επάθλων, Δικαιώματα Ελληνικού Δημοσίου, Πόρος της Ε.Ε.Ε.Π.. γ) 4*: Στα Δικαιώματα των διαδικτυακών εταιρειών δεν περιλαμβάνονται προσαυξήσεις λόγω εκπρόθεσμης καταβολής, ρύθμισης ληξηπρόθεσμών οφειλών και μειωμένα ποσών Δικαιωμάτων που εισπάχθηκαν βάσει των ειδικών διατάξων λόγω COVID-19 κατά το έτος 2020. Στα ποσα TGR συνυπολογίζονται τα ποσα του παιγνίου Poker. δ) 5*: Στα Δικαιώματα Καζίνο περιλαμβάνονται: Συμμετοχή Ε.Δ., Έσοδα από εισιτήρια (όπου εφαρμόζεται), Απόδοση συμμετοχής υπέρ Δήμων, ποσοστό 1% x WIN για τη περίοδο αναφοράς (όπου εφαρμόζεται) (ΕΚΑΖ), Ετήσιο Τέλος διατήρησης της άδειας (όπου εφαρμόζεται). ε) Στα ανωτέρω ποσά δεν περιλαμβάνονται τυχών προσαυξήσεις λόγω εκπρόθεσμης υποβολής δηλώσεων και προσαυξήσεις ρυθμίσεων. στ) Στα οικ. στοιχεία οκταμήνου ΙΑΝ-ΑΥΓ έτους 2022 των διαδικτυακών εταιρειών, δεν είναι οριστικοποιημένα τα δεδομένα για την INTERWETTEN GAMING LTD τον μήνα Αύγουστο.
13
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Η εμβληματική επένδυση του Καζίνο στο Ελληνικό